İslam dini toplumsal ilişkilerin sevgi, saygı ve yakınlığa dayalı olmasını ister. Bu yakınlığı sağlayan unsurlardan biri de dostluktur. Dostluk, iki insan arasında derin sevgi ve saygıyı ifade eden bir değerdir. İslam dini insanları toplumda dostluk, sevgi, kardeşlik bağını güçlendirecek davranışlara yönlendirmiştir.
Yüce Allah öncelikle kimlerin dost edinilmesi gerektiği konusunda Kur’an’da şöyle buyurmuştur: “Sizin dostunuz ancak Allah’tır, Resulüdür ve Allah’ın emirlerine boyun eğerek namazı kılan, zekâtı veren müminlerdir.” Allah’ı (c.c.) dost edinmek O’na olan derin sevgi, saygı ve bağlılığın ifadesidir. Resulü dost edinmek ise onu herkesten çok sevmek ve onun davranışlarını örnek almaktır. Allah (c.c.) ve Resulünü sevmek bu sevgiyi kalplerinde taşıyan müminleri de severek birlik ve beraberlik içinde kardeşçe yaşamakla mümkündür.
Sence de doğru mu?
Hz. Peygamber insanlar arasındaki dostluk bağına önem vermiş ve kendi arkadaşlık ilişkileriyle de bunu göstermiştir. Allah Resulü: “Mümin cana yakındır. (İnsanlarla) yakınlık kurmayan ve kendisiyle dostluk kurulamayan kimsede hayır yoktur.” buyurarak müminlerin kendileriyle yakınlık kurulabilen kişiler olmaları gerektiğini belirtmiştir.
Hz. Muhammed’in (s.a.v.), Hz. Ebu Bekir (r.a.) ile olan dostluğu bu konuda güzel bir örnektir. O, Hz. Peygamberi hayatı boyunca yalnız bırakmamıştır. Hz. Ebu Bekir (r.a.), Hz. Peygamberi hem malı hem de canıyla desteklemiştir. Hz. Ebu Bekir (r.a.), Hz. Peygamberin hicret arkadaşıdır.
Hz. Peygamber, insanlara hicret arkadaşı olan Hz. Ebu Bekir’den bahsederken “kardeşim ve arkadaşım” ifadelerini kullanmıştır.
Hz. Peygamber, dostluğun ölçüsünü ve nasıl sürdürüleceğini bizzat yaşayarak göstermiştir. Arkadaşlarını hasta iken ziyaret etmiş, ihtiyaç hallerinde onları yalnız bırakmamıştır. Onların sıkıntılarını paylaşmış, sevinçlerine de ortak olmuş ve onları çok sevmiştir. Ancak bu sevginin de ölçülü olması gerektiğini, “Sevdiğini ölçülü sev, belki bir gün düşmanın olur. Nefret ettiğinden de ölçülü nefret et, belki bir gün dostun olur.” diyerek ifade etmiştir.
Hz. Muhammed (sav): Bir müslümanın üç günden fazla kardeşine küs kalması helal değildir.
Bizler de Hz. Peygamberin teşvik ettiği şekilde yakınlık ve dostluk kurulabilecek insanlar olmaya gayret etmeliyiz. Kendi davranışlarımızı güzelleştirmeli sonra bu davranışları başkalarından beklemeliyiz. Ayrıca dost edinirken de seçici davranmalıyız. Hayatta birbirimizi destekleyecek, birbirimize hakkı tavsiye edecek, güvenilir dostlar edinmeliyiz.
Hz. Mevlânâ’nın dediği gibi bir dost ol! (Tıkla, şarkıyı dinle!)
Peygamberimize dostluğunun ileri boyutundan dolayı kendisine Sıddîk (çok sadık, çok doğrulayan) lakabı verilen Hz. Ebu Bekir’in hayatına bir bakalım:
Dostluk üzerine:
